Ασθένειες στις ηλικιωμένες γάτες

Οι γάτες ενώ πονούν σπάνια παραπονιούνται. Σε αντίθεση με τους σκύλους, είναι πολύ καλές στο να κρύβουν τον πόνο τους, επομένως οι κηδεμόνες τους αποδίδουν τη μειωμένη σωματική τους δραστηριότητα στη «φυσιολογική» διαδικασία γήρανσης. Ωστόσο, περίπου το ένα τρίτο των φαινομενικά υγιών γατών μεγαλύτερης ηλικίας χρειάζονται πραγματικά ιατρική περίθαλψη.

Γενική συμπεριφορά

Οι κύριες αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία και παρατηρούνται από τους κηδεμόνες είναι οι δυσκολίες μετακίνησης (άλμα ή ανέβασμα σκάλας) καθώς και οι σωματικές αλλαγές (απώλεια βάρους, θαμπό τρίχωμα, κόπωση, λήθαργος). Αυτά τα συμπτώματα, ακόμη και αν είναι διακριτικά, μπορεί να οφείλονται στο γεγονός ότι η γάτα αναπτύσσει μια χρόνια ασθένεια.

Οι μισές από τις γάτες ηλικίας άνω των 15 ετών παρουσιάζουν επίσης προβλήματα συμπεριφοράς (μειωμένο ενδιαφέρον για παιχνίδι, λερώνει έξω από την αμμοδόχο, αυξημένες φωνές, αποπροσανατολισμός, επιθετικές συμπεριφορές, υπερβολική περιποίηση κ.λπ.) που δεν σχετίζονται με κάποια ιατρική κατάσταση. Μερικές φορές αποδίδονται σε εγκεφαλικές βλάβες, υπεύθυνες για αυτό που ονομάζεται σύνδρομο γνωστικής δυσλειτουργίας, παρόμοιο με τη νόσο του Αλτσχάιμερ στους ανθρώπους. Αυτά τα φαινόμενα εμφανίζονται στο 28% των γατών ηλικίας 11-14 ετών 2.

Αλλαγές στο βάρος και στη διατροφή

Παρακολουθήστε προσεκτικά την κατάσταση του σώματος και το σωματικό βάρος της γάτας σας: το να τη διατηρείτε στο βέλτιστο βάρος της είναι ευεργετικό για την υγεία και τη μακροζωία της. Καθώς η γάτα σας μεγαλώνει, συχνά χάνει βάρος επειδή το πεπτικό της σύστημα γίνεται λιγότερο αποτελεσματικό. Επομένως, είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι τρώει αρκετά για να καλύψει τις ενεργειακές της ανάγκες. Εάν η γάτα σας αρνείται τη συνηθισμένη τροφή της, μη διστάσετε να μιλήσετε με τον κτηνίατρό σας: υπάρχουν τροφές για ηλικιωμένες γάτες των οποίων η γευστικότητα είναι ειδικά σχεδιασμένη για να διεγείρει την όρεξη ακόμη και των πιο διστακτικών γατών. Ο συνδυασμός υγρών και ξηρών τροφών κάθε μέρα μπορεί επίσης να είναι μια καλή λύση για να ενθαρρύνετε τη γάτα σας να τρώει, ειδικά εάν υποφέρει από πόνο στο στόμα.

Εάν η γάτα σας έχει χάσει περισσότερο από το 10% του βάρους της τους τελευταίους 6 έως 12 μήνες (350 g για μια γάτα 3,5 κιλών), είναι ένας λόγος για να αντιδράσετε άμεσα. Μια σοβαρή απώλεια βάρους μπορεί να είναι σημάδι ότι μια ασθένεια εξελίσσεται αργά.

Επίσης, ελέγξτε την ποσότητα νερού που πίνει η γάτα σας και την εμφάνιση της αμμοδόχου για να αξιολογήσετε εάν η παραγωγή ούρων έχει αυξηθεί ή εάν υπάρχουν αλλαγές στην εμφάνιση των κοπράνων. Ενημερώστε τον κτηνίατρό σας για τυχόν ανωμαλίες.

Καθώς μια γάτα μεγαλώνει, είναι πολύ σημαντικό να ελέγχεται η κατάσταση των δοντιών της, η κινητικότητα των αρθρώσεων, η νεφρική λειτουργία, τα επίπεδα σακχάρου, η αρτηριακή πίεση κ.λπ. για την ανίχνευση όποιων προβλημάτων πολύ νωρίς. Η διάγνωση θα είναι πιο αξιόπιστη εάν ο κτηνίατρος έχει διαθέσιμα τα αποτελέσματα των εξετάσεων αίματος και ούρων της γάτας όταν αυτή ήταν νεότερη: αυτές οι αναφορές διευκολύνουν τον εντοπισμό μιας παραμέτρου που έχει τροποποιηθεί.

Οι πιο συχνές παθήσεις που παρατηρούνται σε μεγαλύτερες γάτες είναι η χρόνια νεφρική νόσος, οι καρκίνοι (οι όγκοι του μαστού και του πεπτικού είναι συχνότεροι), ο υπερθυρεοειδισμός, η συστηματική υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης και η οστεοαρθρίτιδα. Όλες αυτές οι παθήσεις όχι μόνο μειώνουν το προσδόκιμο ζωής της γάτας, αλλά επηρεάζουν επίσης την καθημερινή της ευημερία. Ακόμα κι αν δεν είναι γρήγορα θανατηφόρες, οι ασθένειες που εξελίσσονται αργά μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες για τη γάτα: η μειωμένη νεφρική λειτουργία μπορεί να ευθύνεται για ναυτία και απώλεια όρεξης, η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη στα μάτια, ένα καρδιακό φύσημα εμποδίζει τη γάτα να έχει μια κανονική δραστηριότητα κ.λπ.

Σε ηλικία άνω των 10 ετών, μια γάτα μπορεί να διατηρήσει μια εξαιρετική ποιότητα ζωής για πολλά επιπλέον χρόνια εάν τα προβλήματα υγείας της αντιμετωπιστούν έγκαιρα και εάν τρέφεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις της. Όταν μια χρόνια νόσος εντοπιστεί έγκαιρα, οι ιατρικές και διατροφικές παρεμβάσεις είναι πιο πιθανό να είναι αποτελεσματικές στην πρόληψη της επιδείνωσης της κατάστασης της γάτας.

• GEDDES R., “The prevalence of conditions requiring veterinary intervention in an apparently healthy older UK cat population”, BSAVA 2014, Congress Proceedings, 511. 

• LANDSBERG G., et al., “Cognitive dysfunction in cats: a syndrome we used to dismiss’ old age’”, J. Feline Med. Surg., 2010, 12, 837-848. 

• PAEPE D., et al., “Routine health screening: findings in apparently healthy middle-aged and old cats”, J. Feline Med. Surg., 2013, 15, 8-19.